W sytuacji zagrożenia
Aby umiejętnie i szybko zareagować w razie trzęsienia ziemi, zapamiętaj trzy słowa: KLĘKNIJ, ZASŁOŃ, TRZYMAJ.
Osoby, które silne trzęsienie ziemi zastanie wewnątrz budynku, powinny uważać zwłaszcza na:
- Nieumocowane meble, które mogą się przesuwać.
- Przedmioty, które mogą spadać z półek lub wypaść z szafek (zwłaszcza w kuchni).
- Przenośne grzejniki, które mogą się przesuwać.
- Potłuczone szkło.
- Spadające elementy konstrukcji budynku.
Nie biegaj wewnątrz budynku ani nie wybiegaj na zewnątrz w panice.
Jeśli jesteś na dworze:
- Wyjdź na otwartą przestrzeń i odsuń się jak najdalej od budynków i słupów linii wysokiego napięcia. Zachowaj bezpieczną odległość od konstrukcji i instalacji o wymiarach odpowiadających Twojej wysokości lub większych.
- Jeśli wyjście na otwartą przestrzeń nie jest możliwe, uklęknij i zasłoń głowę.
- Uważaj na spadające kamienie i lawiny żwiru w rejonach górzystych.
- Jeśli akurat prowadzisz pojazd, zatrzymaj się w bezpiecznym miejscu.
Po przejściu trzęsienia ziemi:
- Poruszaj się tylko w obuwiu (jeśli na ziemi jest gruz).
- Znajdź apteczkę, jeśli jest potrzebna.
- Sprawdź, czy ktoś nie jest ranny; jeśli tak, zadzwoń pod numer 112. W przypadku, gdy telefoniczne wezwanie pomocy nie jest możliwe, należy oznaczyć miejsce wypadku flagą.
- W przypadku przecieku, którego nie można zatamować, wyłącz dopływ wody i ogrzewanie. Jeśli konstrukcja budynku uległa uszkodzeniu, należy wyłączyć instalację elektryczną.
- Sprawdź, czy na pewno nie doszło do pożaru. Jeśli wciąż istnieje takie zagrożenie, nie używaj otwartego ognia.
- Spokojnie opuść budynek, jeśli nie nadaje się do dalszego zamieszkania wskutek poniesionych uszkodzeń. Bezładne rzucanie się do wyjścia ze zniszczonych domów jest przyczyną wielu wypadków.
- Przed opuszczeniem budynku ubierz się stosownie do pogody panującej na zewnątrz (patrz: rozdział „Ucieczka / Ewakuacja”). Pamiętaj, że najbliższym ogrzewanym schronieniem, wyposażonym w radioodbiornik, jest na ogół samochód. Ośrodki dla poszkodowanych organizowane są zazwyczaj w budynkach szkolnych.
- Słuchaj komunikatów Ochrony Cywilnej emitowanych przez państwowe radio (więcej informacji w rozdziale „Wskazówki ogólne”).
- Nigdy nie dotykaj uszkodzonych słupów linii wysokiego napięcia.
| PAMIĘTAJ:
w sytuacjach kryzysowych telefon może uratować zdrowie i życie. Staraj się ograniczyć czas rozmów do niezbędnego minimum. |
Lawiny
Islandzki Instytut Meteorologii i obserwatorzy meteorologiczni stale kontrolują ryzyko wystąpienia lawin w okolicy terenów zamieszkanych. W razie niebezpieczeństwa lawinowego powinieneś opuścić zagrożony teren zgodnie ze stosownymi instrukcjami (patrz: rozdział „Ucieczka / Ewakuacja”).
Jeśli nie jest to możliwe:
- Ogranicz czas przebywania na zewnątrz budynku do niezbędnego minimum i nie zbliżaj się do obszaru zagrożonego lawiną.
- Przebywaj w części domu, która jest najbardziej oddalona od zbocza. Szczelnie zamknij okna i drzwi.
Załóż okiennice na okna wychodzące na zbocze.
- Nie schodź do piwnicy, chyba że znajduje się w całości pod ziemią i ma betonowy dach.
- Jeśli mieszkasz daleko od innych ludzi, nawiąż łączność telefoniczną lub radiową z osobą spoza strefy zagrożenia i kontaktuj się z nią regularnie.
Jeśli Komendant Główny Policji wyda rozkaz ewakuacji, masz obowiązek się do niego zastosować. Lokalne komitety Ochrony Cywilnej otwierają punkty pomocy poszkodowanym i sporządzają listę osób zatrzymujących się w nich aż do momentu zezwolenia na powrót do domu.
Poruszając się pojazdem mechanicznym, na nartach lub desce w terenach górzystych należy uważać, by przecinając stoki nie wywołać lawiny.
Jeśli zaskoczy Cię lawina:
- Staraj się utrzymać głowę w górze i unosić na powierzchni jak przy pływaniu.
- Jeśli nie możesz utrzymać się na powierzchni, zasłoń usta i nos, aby nie zatkał ich śnieg.
- Kiedy lawina zwalnia, wykonuj jak najwięcej ruchów, drążąc jamę, w której będziesz mógł oddychać.
- Zachowaj spokój. Nie próbuj wzywać pomocy zanim nie usłyszysz, że ratownicy są blisko.
COKOLWIEK SIĘ STANIE, ZACHOWAJ WIARĘ W TO, ŻE ZOSTANIESZ URATOWANY. TO ZNACZNIE ZWIĘKSZA SZANSĘ PRZEŻYCIA DO CZASU NADEJŚCIA POMOCY
Zasady postępowania
w sytuacji zagrożenia katastrofą naturalną na Islandii
Więcej informacji znajdziesz na stronie internetowej Ochrony Cywilnej: almannavarnir.is.
Wskazówki ogólne
Wcześniejsze przygotowania mogą znacznie ułatwić opanowanie sytuacji kryzysowej.
W miejscach pracy i zamieszkania każdy powinien omówić z innymi potencjalne zagrożenia i środki bezpieczeństwa, zapoznać się z rozmieszczeniem wyjść ewakuacyjnych oraz dowiedzieć, gdzie przechowywany jest sprzęt ratunkowy. Wskazana jest znajomość technik pierwszej pomocy, dzięki której można uratować ludzkie życie. Ogólnodostępne kursy udzielania pierwszej pomocy prowadzone są przez Islandzki Czerwony Krzyż.
Należy również zapoznać się z instrukcją obsługi sprzętu ratunkowego. Każdy dom mieszkalny i zakład pracy powinien mieć na wyposażeniu:
- Gaśnicę.
- Czujniki dymu.
- Drabinkę lub linę umożliwiającą ewakuację z wysokich budynków.
- Narzędzia: młotek, piłę, śrubokręt, siekierę, klucz francuski, łom itp.
Ponadto w oznaczonym, ogólnie dostępnym miejscu należy przechowywać:
- Apteczkę.
- Latarkę.
- Przenośne radio i baterie.
- Podręcznik pierwszej pomocy.
- Spis ważnych numerów telefonicznych (do krewnych, dostawców usług komunalnych itp.).
- Plan postępowania w nagłych wypadkach, przygotowany specjalnie dla rodziny/pracowników.
Omów i przećwicz działania zalecane w sytuacji zagrożenia (plan kryzysowy). Dzieci powinny również brać udział w ćwiczeniach, aby w razie potrzeby umiały odpowiednio zareagować.
Środki ostrożności w obliczu niebezpieczeństwa
- W sytuacji zagrożenia najlepiej zgromadzić całą rodzinę w jednym miejscu, aby wszystkie działania mogły być koordynowane.
- W razie ewakuacji domu pamiętaj, że punkty pomocy poszkodowanym są organizowane na ogół w budynkach szkolnych.
- Jeśli w pobliżu nie ma punktu pomocy poszkodowanym, skontaktuj się z policją (numer alarmowy: 112) i podaj swoje aktualne miejsce pobytu.
- Zgłaszaj wypadki i wzywaj pomoc dzwoniąc pod numer 112.
- Jeśli potrzebujesz pomocy, a nie jest możliwe nawiązanie łączności przez telefon albo w jakikolwiek inny sposób, wywieś flagę lub kawałek tkaniny przez okno bądź w innym widocznym miejscu na zewnątrz budynku. W sytuacji zagrożenia, flagi i sygnały oznaczają prośbę o pomoc.
- Używaj telefonu tylko w nagłych wypadkach. Czas rozmowy ogranicz do niezbędnego minimum.
- Komunikaty Ochrony Cywilnej podawane są do wiadomości publicznej przez państwowe radio i telewizję oraz inne środki masowego przekazu.
Jeśli po ustąpieniu sytuacji kryzysowej będziesz potrzebować więcej informacji, skontaktuj się ze swoją ambasadą, konsulatem, biurem podróży lub informacją turystyczną. Jeśli nie jest to możliwe, poproś o pomoc policję pod numerem alarmowym 112 lub zwróć się do uczynnego Islandczyka.
Ucieczka / Ewakuacja
Przed ewakuacją z niebezpiecznej strefy (w zasięgu zagrożonego budynku, lawiny lub innej katastrofy naturalnej, oraz w przypadku ewakuacji większego obszaru decyzją rządu) wskazane jest podjęcie następujących kroków:
- Zabezpiecz swój dom i zabierz ze sobą niezbędne rzeczy typu:
– Środki medyczne.
– Artykuły pielęgnacyjne dla dzieci.
– Schowaj przedmioty wartościowe w bezpiecznym miejscu lub zabierz je ze sobą.
– Zapewnij odpowiednie warunki, by pozostawiona żywność się nie psuła.
– Zamknij okna i drzwi.
– Oceń, czy powinno się odciąć dopływ wody i prądu. Jeśli zdecydujesz się nie wyłączać prądu, zostaw zapalone światło przy głównym wejściu i w przedpokoju. Pamiętaj, aby ubrać się stosownie do pogody panującej na zewnątrz.
- Opuść budynek stosując się do podanych instrukcji i podążaj zalecaną drogą ewakuacji. Prowadząc samochód zachowaj najwyższą ostrożność.
- Wypełniaj wydawane polecenia.
- Jeśli w kierowanym przez Ciebie pojeździe są wolne miejsca, zaproponuj pomoc osobom poruszającym się pieszo.
- Po dotarciu na wskazane miejsce zarejestruj się w punkcie pomocy poszkodowanym.
- Jeśli nie posiadasz własnego samochodu, udaj się do najbliższego punktu pomocy poszkodowanym, gdzie zostanie zorganizowany transport.
Osoby, które nie są w stanie przemieszczać się o własnych siłach, powinny:
- Powiadomić najbliższy punkt pomocy poszkodowanym lub komisariat policji.
- Jeśli nie działają telefony: wywiesić z okna wychodzącego na główny szlak komunikacyjny rzucającą się w oczy tkaninę lub flagę.
Wybuch wulkanu
Erupcje wulkaniczne mogą wystąpić zupełnie niespodziewanie, choć na ogół poprzedzają je trzęsienia ziemi wykrywalne przy pomocy sejsmografów. Główne niebezpieczeństwa związane z wybuchem wulkanu to strumień lawy i opad pyłu wulkanicznego. Jeśli sprzyjają temu warunki atmosferyczne, pył z pojedynczej erupcji może opadać nawet na terenie całego kraju. Opadający pył wulkaniczny jest niebezpieczny ze względu na trujące gazy i substancje; wdychany jest szkodliwy dla zdrowia. Stanowi szczególne zagrożenie dla zwierząt. Tumany pyłu mogą spowodować zakłócenia ruchu lotniczego. Jeśli erupcja rozpoczyna się pod lodowcem, wywołuje nagłą spiętrzoną falę wody, niszczącą na swojej drodze drogi, mosty i inne elementy infrastruktury.
- Zawsze zakładaj kask ochronny w pobliżu miejsca wybuchu.
- Ze względu na zagrożenie wyładowaniami atmosferycznymi nie przebywaj na obszarach, na które opada pył. Bądź świadomy, że na skutek opadu pyłu może zapaść całkowity mrok. Jeśli znajdziesz się w zasięgu tumanu pyłu, staraj się wyjść z niego jak najszybciej, poruszając się prostopadle do kierunku wiatru.
- Włóż maskę przeciwpyłową lub zakryj nos i usta wilgotną tkaniną.
- Staraj się przebywać w przewiewnym miejscu i unikaj nisko położonych stref, gdzie mogą się zbierać toksyczne gazy. Grożą one śmiertelnym zatruciem, na ogół nie mają rozpoznawalnego zapachu i są trudne do wykrycia.
- Zamknij okna od strony wybuchu i zabezpiecz komin przed pyłem.
Piorun
Piorun nie jest częstym zjawiskiem na Islandii, dlatego ludzie na ogół nie wiedzą, jak postępować w obliczu zagrożenia. W przypadku burzy z piorunami należy zastosować się do następujących środków ostrożności:
Na dworze
- Oddal się od wody, wzgórz i otwartych przestrzeni.
- Trzymaj się z dala od linii wysokiego napięcia i konstrukcji metalowych, np. ogrodzeń, pojazdów, maszyn itp. Miejsca zwiększonego ryzyka to m.in. szopy, szałasy i okolice drzew. W miarę możliwości szukaj schronienia w większych budynkach lub pojazdach z zasuniętymi szybami.
Jeśli spodziewasz się, że piorun uderzy blisko Ciebie:
- Kucnij na złączonych stopach. Zasłoń uszy dłońmi, aby zapobiec uszkodzeniu słuchu.
- Utrzymaj odległość co najmniej 5 metrów od innych osób.
Wewnątrz budynku
- Unikaj kontaktu z wodą. Trzymaj się z dala od drzwi zewnętrznych, okien i instalacji wodno-kanalizacyjnych.
- Nie używaj telefonu ani słuchawek.
- Nie przebywaj blisko komputerów, narzędzi z napędem elektrycznym, odbiorników telewizyjnych i tym podobnych urządzeń. Trzymaj się również z dala od anten. Zewnętrzna instalacja elektryczna uderzona przez piorun może przewodzić ładunek do wnętrza budynku.
Ciało osoby porażonej piorunem nie zatrzymuje energii elektrycznej, dlatego można przystąpić do reanimacji natychmiast po wypadku. Udziel pierwszej pomocy i zadzwoń pod numer 112.
Gwałtowna burza / fala sztormowa
Burzę określa się jako gwałtowną, kiedy wiatr osiąga prędkość 33 metrów na sekundę, czyli ok. 119 kilometrów (74 mil) na godzinę.
Środki bezpieczeństwa
- Utrzymuj cały budynek w dobrym stanie. Upewnij się, czy pokrycie dachowe, rynny, parkany itp. są odpowiednio zamocowane.
Jeśli zapowiadana jest zła pogoda lub gwałtowna burza:
- Rozmieść nieumocowane przedmioty tak, aby nie mogły się przesuwać w sposób niekontrolowany.
- Upewnij się, czy wszystkie okna i drzwi są szczelnie zamknięte.
- Zrezygnuj z wszelkich wyjść i spotkań, nie wysyłaj dzieci do szkoły.
- Postępuj zgodnie z komunikatami transmitowanymi przez radio i słuchaj prognozy pogody.
- Zakryj okna, aby uniknąć niebezpieczeństwa w razie stłuczenia szyb. Jeśli zapowiadana jest zła pogoda, łóżka nie powinny stać blisko okien.
W wypadku zagrożenia falą sztormową:
- Załóż okiennice na okna wychodzące na morze. Upewnij się, czy woda nie może się dostać do domu wewnętrznymi przewodami kanalizacyjnymi.
- Oceń, czy nie należy ewakuować się w miejsce bardziej oddalone od brzegu.
W sytuacji zagrożenia
- W czasie gwałtownej burzy pozostań wewnątrz budynku, po zawietrznej stronie.
Trzęsienie ziemi
„klęknij-zasłoń-trzymaj”
Trzęsienia ziemi na ogół występują nagle, bez ostrzeżenia. Dlatego należy wcześniej zapoznać się ze sposobem postępowania i umieć szybko zareagować w sytuacji zagrożenia.
Środki bezpieczeństwa
- Przymocuj mocno szafki, półki i ciężkie przedmioty do podłogi lub ścian.
- Umieść ciężkie przedmioty na dolnych półkach lub nisko przy ścianach.
- Przymocuj dokładnie sprzęt grzewczy i kaloryfery. Upewnij się czy wiesz gdzie znajdują się bezpieczniki i główny zawór wody.
- Przymocuj ramy obrazów i kinkiety przy pomocy haków z zamknięciem zabezpieczającym.
- Upewnij się, czy żaden przedmiot nie może spaść na łóżka.
- Upewnij się, czy sufity panelowe i podniesione podłogi są odpowiednio przytwierdzone.
- Zakryj okna, aby uniknąć niebezpieczeństwa w razie stłuczenia szyb. Jeśli istnieje zagrożenie trzęsieniem ziemi, łóżka nie powinny stać blisko okien.
- W sytuacji katastrofy naturalnej komunikaty Ochrony Cywilnej podawane są do wiadomości publicznej przez państwowe radio.
Grímsvötn
Przez erupcję wulkanu w Grímsvötn, południowy-wschód Islandii, została zamknięta droga przy Skeiðarársandur która jest obserwowana przez policję. Szacuje się że chmura pyłu wulkanicznego osiągnęła już 40.000 stóp wysokości i wiadomo ze popiół wulkaniczny opadł już w Kirkjubæjarklaustur i w innych miejscach na południu kraju. Pył jest lekki i kieruje się na południowy-wschód. Mieszkańcom terenu zaleca się pozostanie w domach i zapoznanie się z broszurą o opadzie pyłu wulkanicznego który można znaleść na stronie internetowej Wydziału Obrony Cywilnej (almannavarnadeild). Rolnikom zaleca się pilnowanie gospodarstw z zachodu kraju od Síða na wschod do Reynivellir.
Rzeczy które trzeba mieć przy prognozie opadu pyłu wulkanicznego.
Długotrwały i duży opad pyłu wulkanicznego może zablokować ludzi w pomieszczeniach zamkniętych przez długie godziny lub nawet i dni. Zalecane jest żeby poniższee rzeczy znajdowały sie w domu, zwłaszcza w obszarach wiejskich, zanim dojdzie do opadu:
• Maski i okulary ochronne, więcej informacji na: www.landlæknir.is
• Folię aluminium (dla ochrony przedmiotów elektrycznych przy opadach)
• Radio na baterie, jeśli jest dostępne, i dodatkowe baterie.
• Lampki lub latarki i dodatkowe baterie.
• Dodatkową dawkę niezbędnych leków, dla członków rodziny jak i dla zwierząt.
• Apteczkę.
• Akcesoria do sprzątania, np. Miotła, odkurzacz z dodatkowymi workami i filtrami oraz łopata.
• Wystarczająco dużo jedzenia.
Działania, kiedy prognozy opadów pyłu wulkanicznego są do przewidzenia.
• Zamknijcie drzwi i okna.
• Połóżcie wilgotne ręczniki w progi drzwi i w inne miejsca, tam gdzie może dojść do przeciągów.
• Okryjcie wrażliwe sprzęty elektryczne i nie odkrywajcie ich dopóki cały pył dookoła nie zostanie posprzątany.
• Odłączcie rury od rynien by zapobiec zapchaniu się odpływów. Popiół i woda mogą wtedy spłynąć z rynien prosto na ziemię.
• Ludzie chorujący na poważne choroby serca lub płuc powinni pozostać w domach i unikać kontaktu z popiołem bez potrzeby. Poza domem zaleca się używać masek oraz okularów ochronnych.
• Zadbajcie o to, żeby zwierzęta miały dostęp do czystej wody i pokarmu.
• Jeśli macie dzieci, zapoznajcie się z planem awaryjnym szkoły i pomyślcie o rozrywkach dla dzieci jeśli dojdzie do zamknięcia szkoły.
Co zrobić w wypadku opadu pyłu wulkanicznego?
• Nie panikujcie.
• Trzymajcie się w pomieszczeniach zamkniętych.
• Znajdźcie schronienie, jeśli znajdujecie się poza domem.
• Zalożcie maskę, przytrzymajcie chustkę lub inny materiał na nosie i ustach, okulary ochronne na oczach, jeśli jesteście w strefie opadu.
• Wróćcie wcześniej z pracy do domu, jeśli zostanie wydana prognoza o opadach pyłu wulkanicznego.
• Trzymajcie się w środku, jeśli opady zaczną się w godzinach pracy, i pozostańcie tam do jego zakończenia.
• Nie używajcie telefonów, chyba że w sytuacji awaryjnej.
• Słuchajcie wiadomości radiowych o wybuchach wulkanu i o planach sprzątania.
• Nie używajcie soczewek kontaktowych, może wystapić podrażnienie oczu.
• Woda zanieczyszczona popiołem ma najcześciej niedobry smak zanim będzie szkodliwa dla zdrowia.
• Można bez obaw jeść warzywa z ogrodu, lecz pierw trzeba je dobrze umyć.
Maski ochronne (kurz, popiół)
Najczęściej zaleca się filtry P2 na ochronę przed pyłem wulkanicznym. Nie ma potrzeby używania masek P3. Indywidualnie od każdego zależy jakie maski są używane, dla niektórych maski P2 są niewygodne. Najmniejsza ochrona jest w filtrach P1, więc dla tych, którym filtry P2 nie odpowiadają filtr P1 jest najlepszym rozwiązaniem, ochrania przed 80% pyłu.
Maski są podzielone na trzy grupy, według gęstości ich włókna:
• Maski P1 zatrzymują około 80% cząstek, które są mniejsze niż 0,5 mikrometrów
• Maski P2 zatrzymują około 94% cząstek, które są mniejsze niż 0,5 mikrometrów
• Maski P3 zatrzymują około 99,95% cząstek, które są mniejsze niż 0,5 mikrometrów
Eyjafjallajökull
| Czy woda jest zdatna do spożycia? Tak. Sanepid cały czas kontroluje jakość wody.Czy nastapią kolejne trzesienia ziemi spowodowane obecnym wybuchem wulkanu? Niekoniecznie.Prosimy o sprawdzanie na na stronie internetowej:Aktywność wulkanu stabilna i opad pyłu wulkanicznego podobny jak wczoraj. Niekonieczne jest używanie masek, chyba że widoczny będzie opad pyłu wulkanicznego. Loty międzynarodowe odbywają się czasowo przez Akureyri. Służby Ratownicze i Straż Pożarna oczyszczają domy na terenach na których nastąpił opad pyłu wulkanicznego. Wulkan Eyjafjallajökull 23.4.2010
W dniu dzisiejszym, tuż przed godziną 18.00 wody powodziowe pod starym mostem Markarfljótsbrú wzrosły o 50 cm. Czas : 13.14 „Stary“ most Markarfljótsbrú został naprawiony i jest otwarty dla lekkich pojazdów, których całkowita waga nie przekracza 12 ton. Ruch na moście będzię pod kontrolą lokalnego centrum oparacyjnego w Hvolsvöllur. Pierwszeństwo będą mieć pojazdy przewożące zywnosc oraz paszę dla zwierząt hodowlanych. Numer telefonu 1717 to numer Islandzkiego Czerwonego Krzyża, który służy, jako telefon informacyjny w sytuacjach klęsk żywiołowych. Pod numerem tego telefonu można uzyskać aktualne informacje związane z erupcja wulkanu pod lodowcem Eyafjallajökull oraz stanem na pobliskich terenach, a także dowiedzieć się o los bliskich i znajomych przebywających w strefie zagrożonej. Wszyscy mieszkańcy obszaru odizolowanego przez wybuch wulkanu a nie przebywający w miejscu zamieszkanie podczas erupcji, proszeni są o zgłoszenie się osobiście lub telefonicznie do centrum masowej pomocy kierowanej przez Czerwony Krzyż i podanie swojego aktualnego miejsca pobytu. |
| 14.4.2010 |
| Ewakuacja z terenow zagrozonych |
| godzina 9:55
Erupcja wulkanu pod powierzchnia lodowca Eyjafjallajökull godzina 5:15 W zwiazku z zaistniala mozliwoscia erupcji wulkanu pod poludniowo zachodnia czescia lodowca Ejafjallajökull zostala podjeta decyzja o ewakuacji zagrozonego obszaru. Mieszkancy Fljotshlíð, ze wszystkich farm Merkurbær, Markarfljótsaurar i Landeyjar proszeni sa o skierownie sie do punktow pomocy i zarejestrowanie sie. Punkty pomocy zostaly otwarte w szkolach podstawowych. godzina 4:50 Zarejestrowano aktywnosc wulkanu pod powierzchnia lodowca Eyjafjallajökull w poludniowej czesci Islandi. Instytucja odpowiedzialna za bezpieczenstwo ludnosci w konsultacji z geologami Glownej Stacji Meteorologicznej podjela decyzja o ewakuoawaniu ludnosci zamieszkalej na poludnie od lodowca. |