Jökulhlaup stafa ýmist af eldgosum eða jarðhita undir jökli. Stæsta náttúruváin vegna jökulhlaupa hér á landi er vegna eldgoss í Kötlu í Mýrdalsjökli. Eldgos í Kötlu hafa að meðaltali verið tvö á hverri öld og bræða þau jafnan mikinn ís. Talið er að um 20 jökulhlaup hafi orðið við eldgos í Kötlu á sögulegum tíma og hafa flest þeirra runnið niður Mýrdalssand en a.m.k. 2 hafi runnið niður Sólheimasand. Gerð hefur verið forgreining áhættumats um jökulhlaup í Öræfum og Markarfljóti (sjá útgefið efni).
Rannsóknir hafa leitt í ljós að jökulhlaup hafa runnið á forsögulegum tíma frá Emstrujökli niður Markarfljótsaura. Fyrsta viðbragðsáætlunin vegna eldgoss Kötlu og jökulhlaups austur af jöklinum var unnin árið 1973. Almannavarnir létu gera hættumat vegna eldgosa og hlaupa frá vestanverðum Mýrdalsjökli, sem kom út árið 2005 og í kjölfarið var unnin viðbragðsáætlun vegna eldgoss í Kötlu og jökulhlaupa vestur af jöklinum. Þá hefur viðbragðsáætlanir austur og suður af jöklinum verið uppfærðar.
Jökulhlaup á Íslandi (mynd Þórdís Högnadóttir)
Árið 2011 varð jökulhlaup frá Mýrdalsjökli sem tók af brúna yfir Múlakvísl á þjóðvegi 1.
Í Vatnajökli verða að meðaltali 10 eldgos á öld. Árið 1996 varð eldgos í Gjálp í Vatnajökli og við það bráðnuðu um 3 km³ af ís. Jökulhlaup fylgdi í kjölfarið og stórir ísjakar og vatnsflaumurinn skemmdu brýr, vegi og rafmagnslínur á leið sinni til sjávar. Jökulhlaup hafa einnig orðið við það að brestur verður í jökulstífluðum vötnum. Algengustu upptök jökulhlaupa eru frá Grímsvötnum og Grænalóni.
Hætta af völdum skyndilegra flóða getur náð yfir stórt svæði og er því öllum ráðlagt að halda sig í öruggri fjarlægð ef varað er við jökulhlaupi.
Náttúruhamfarir sem vátryggt er gegn með náttúruhamfaratryggingu eru sbr. 4. gr. laga nr. 55/1992 um Náttúruhamfartryggu Íslands, en samkvæmt reglugerð nr. 700/2019 eru flóð vátryggð, þ.e. þegar flóð verða vegna þess að ár eða lækir sem renna að staðaldri flæða skyndilega yfir bakka sína eða flóðbylgjur frá sjó eða vötnum ganga skyndilega á land og valda skemmdum eða eyðileggingu á vátryggðum eignum. Það er einnig vatnsflóð þegar skyndileg flóð koma frá jökli vegna bráðnunar íss.
Sjá nánar á vef Náttúruhamfaratryggar Íslands
Almannavarnir hafa útbúið bæklinga á fimm tungumálum og upplýsingaskilti fyrir ferðamenn og þá sem dveljast á svæðinu um hættur sem fylgja jökulhlaupum frá Mýrdalsjökli og viðbrögð við þeim. Einnig hafa verið gerðir upplýsingabæklingar fyrir íbúa á áhrifasvæði Kötlu
Bæklingur fyrir íbúa á vestursvæði
Bæklingur fyrir íbúa á austursvæði
Upplýsingaskilti vegna jökulhlaupa frá Mýrdalsjökli
Neyðarupplýsingar vegna jökulhlaupa frá Mýrdalsjökli – Katla
Eruption emergency guidelines – Katla in Mýrdalsjökull (enska)
Forholdsregler for turister ved vulkanudbrud i Katla (danska)
Información para Turistas – Katla erupción volcánica en el glaciar Mýrdalsjökull (spænska)
Consignes de Sécurité pour les Touristes – Katla (franska)
Warnungsinformation im Falle eines Vulkanausbruches in Katla Mýrdalsjökull (þýska)